Lus

"L'escricada vilòta de Lus (1,500 poblants) qu'apèra totas las excursions. Qu'ei beròi plaçada au pè de las montanhas, emparada deus vents peus soms qui l'entornejan ; que la se poderé causir com estacion ivernau. Los ivèrns que i son hèra doç e n'apareish pas sovent que lo termomètre i baishe en devath de -10°. Eth Bastan, o gave de Varètja, que la trauca d'un costat, mentre qu'ei desseparada de Sent Sauvaire peu gave de Gavarnia e per la Lisa qui devara de Maucaperan [Cf. era mia nòta *]. Los toristas que s'i dan rendetz-ve au bèth otèl de l'Univèrs, hèra plan tienut per M. Payotte."

Dens lo prefaci quauquas suggestions e conselhs de l'autor :

"Aus amators de bèras passajadas, qu'ensenham las excursions granas, las caças, la flòra, los jaç minèrs, tan rics per la nosta vath. Aus banhistas dits « aigassèrs », a las personas a quí ei las fatigas e son defenudas, que las conselham las passejadas agradivas, los curiosèrs locaus, en un mot tots los passatemps compatibles dab las consideracions qu'exigeish un tractament termau. Que recomandam sustot aus geològues los jaç minèrs on trobaràn de qué acontentar los lors talents ; aus malauts, de s'apelhar de lana deus Pirenèus, caudas, leugèras e graciosas, entà esvitar las en·hredidas qui poderén gahar quan lo temps e las temperaturas e càmbian sobte, çò qui ei pro costumèr per noste."

Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.

Entà léger la seguida consultatz : Le Guide spécial de la vallée de Luz, Saint Sauveur, Barèges, Gavarnie, Héas..., paru en 1896, sous la plume de L. Chamberaud. - Mediatèca André Labarrère – fons ancians – Usina deus Trams (Usine des Tramways) - G8 1564.
En linha sus Pireneas

* Nota : Eth Bastan VS. Maucaperan – En principi, en gascon pirenenc, eth usatge que vòu que nat article non davantegi eth nòm deths pics, deras montanhas - un drin com si èran personificats. Eth article determinat qu’acompanha, en contra, eth nòm deths arrius, sonque de còps,  quan i a ua preposicon davant (ex. a Nèsta = « dens la Nèsta »).